Wybierz język witryny

Leczenie cukrzycy

Leczenie cukrzycy typu 1 w dzisiejszych czasach polega na leczeniu insuliną poprzez naśladowanie pracy zdrowej trzustki. W leczeniu cukrzycy typu 2 stosowana jest terapia leczenia lekami.

Niestabilne stężenia glukozy we krwi

Cukrzyca z niestabilnymi stężeniami glukozy we krwi, z gwałtownymi wzrostami i spadkami, może być dużym wyzwaniem dla pacjenta. Taka sytuacja może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak niewłaściwe dawkowanie insuliny, nieodpowiednia dieta, stres, brak aktywności fizycznej, a także inne czynniki zdrowotne.

Oto kilka zaleceń, które mogą pomóc w stabilizacji poziomu glukozy we krwi:

  1. Monitorowanie poziomu glukozy: Regularne sprawdzanie poziomu glukozy we krwi pozwala na bieżąco oceniać sytuację i podejmować odpowiednie kroki.

  2. Dieta: Warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże w opracowaniu planu żywieniowego. Należy unikać pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym oraz spożywać regularne posiłki w umiarkowanych porcjach.

  3. Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia mogą pomóc w stabilizacji poziomu glukozy. Ważne jest, aby dobrać odpowiednią formę aktywności, która będzie dostosowana do możliwości pacjenta.

  4. Leki i insulina: Współpraca z lekarzem w zakresie doboru odpowiednich leków oraz dawkowania insuliny jest kluczowa. Czasami konieczne może być dostosowanie terapii.

  5. Zarządzanie stresem: Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, jogi czy treningi oddechowe, mogą pomóc w obniżeniu poziomu stresu, co ma wpływ na poziom glukozy.

  6. Edukacja: Zrozumienie choroby oraz jej mechanizmów może pomóc pacjentowi w lepszym zarządzaniu swoim stanem. Warto uczestniczyć w warsztatach czy grupach wsparcia.

  7. Regularne wizyty u lekarza: Kontrola stanu zdrowia i regularne badania mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu ewentualnych powikłań.

Ważne jest, aby każda osoba z cukrzycą współpracowała z zespołem medycznym w celu opracowania indywidualnego planu leczenia. Stabilizacja poziomu glukozy może znacznie poprawić jakość życia pacjenta.

Zapomniałem podać insulinę

Jeśli zapomniałeś przyjąć insulinę, oto kilka kroków, które możesz podjąć:

  1. Sprawdź poziom cukru we krwi: Zmierz poziom glukozy, aby ocenić, jak bardzo się podniósł od momentu, gdy powinieneś był przyjąć insulinę.

  2. Dostosuj dawkę insuliny: Jeśli twój poziom cukru we krwi jest wysoki, może być konieczne podanie dawki insuliny. W zależności od tego, ile czasu minęło od planowanej iniekcji, dawka może różnić się. Jeśli nie jesteś pewien, skonsultuj się ze swoim lekarzem lub diabetologiem.

  3. Przyjmij insulinę: Jeśli zdecydujesz się na przyjęcie insuliny, rób to zgodnie z zaleceniami swojego lekarza, biorąc pod uwagę czas, jaki minął od zaplanowanego podania.

  4. Obserwuj się: Po przyjęciu insuliny monitoruj poziom cukru we krwi, aby upewnić się, że nie spadnie zbyt nisko.

  5. Unikaj powtarzania sytuacji: Spróbuj ustalić przypomnienia lub używać aplikacji, które pomogą Ci nie zapomnieć o kolejnych dawkach insuliny w przyszłości.

  6. Skonsultuj się z lekarzem: Jeśli masz wątpliwości co do tego, co zrobić, lub jeśli regularnie zapominasz o insulinie, porozmawiaj ze swoim lekarzem o możliwych rozwiązaniach.

Ważne jest, aby być w stałym kontakcie z lekarzem w sprawach dotyczących cukrzycy i insuliny.

Insulina przedposiłkowa :

  1. Natychmiastowe wykrycie pominięcia: Jeśli pacjent zorientuje się zaraz po jedzeniu o pominięciu insuliny, powinien jak najszybciej wykonać iniekcję odpowiednią do posiłku, ewentualnie rozważając zmniejszenie dawki o 1-2 jednostki.

  2. Pierwsza godzina po posiłku: Jeżeli minęło 1-2 godziny od posiłku, należy podać połowę planowanej dawki insuliny.

  3. Kilka godzin po posiłku: Po upływie kilku godzin należy zmierzyć poziom glukozy we krwi. W przypadku braku zamiaru spożycia kolejnego posiłku, można zastosować dawkę korekcyjną 2-4 jednostki insuliny lub zwiększyć dawkę insuliny dla kolejnego posiłku o tę samą ilość.

  4. Niepewność co do wstrzyknięcia: Gdy pacjent nie jest pewien, czy wstrzyknął insulinę, nie powinien podawać insuliny od razu. Zamiast tego należy odczekać 2 godziny po posiłku i dopiero wtedy zmierzyć poziom glukozy. Jeśli glikemia jest wysoka, należy postępować zgodnie z zasadami zależnymi od czasu, jaki upłynął od planowanej iniekcji.

Insulina bazalna :

  1. Insulina ludzka o pośrednim i długim czasie działania (NPH):

    • Przypomnienie przed godziną 2:00 w nocy:
      • Podaj 20-30% planowanej dawki.
      • Alternatywnie: pomniejszenie o 1-2 j. za każdą godzinę od zwykłej pory wstrzykiwania.
    • Przypomnienie po godzinie 2:00 lub mniej niż 5 godzin do pobudki:
      • Zmierzyć stężenie glukozy.
      • Podaj 1/3 lub 1/4 dawki NPH lub insulinę przedposiłkową w dawce korekcyjnej.
  2. Analog długo działający:

    • Przypomnienie po kilku godzinach:
      • Podaj planowaną dawkę insuliny długo działającej, ewentualnie pomniejszoną o 1-2 j.
    • Dłuższy okres pominięcia:
      • Podaj połowę planowanej dawki oraz korekcyjną dawkę insuliny przedposiłkowej po zmierzeniu glukozy.
    • Rano po pominięciu dawki wieczornej:
      • Podaj połowę dawki Lantus lub Levemir.
      • Jeżeli Levemir przyjmowany jest 2x dziennie, podaj zwykłą planowaną dawkę rano oraz dodatkową dawkę korekcyjną.

Uwagi końcowe:

  • Warto korzystać z wstrzykiwaczy insulinowych z funkcją pamięci, które mogą pomóc w zarządzaniu terapią insulinową, zwłaszcza u osób z długotrwałą cukrzycą.
  • Zawsze zaleca się monitorowanie poziomu glukozy po pominięciu dawki i dostosowanie dawki insuliny w zależności od wyników.

Prawidłowe postępowanie w takich sytuacjach jest kluczowe dla utrzymania stabilnych poziomów glukozy we krwi i zapobiegania powikłaniom związanym z cukrzycą.

Czas podawania analogu przed posiłkiem

W przypadku stosowania insulin szybko działających, takich jak lispro, aspart czy glulizynowa, ważne jest, aby dostosować czas ich podania do posiłków.  Zaleca się podawanie ich kilka minut przed posiłkiem. W przypadku osób, które mają trudności z uzyskaniem prawidłowych poziomów glikemii po śniadaniu, warto rozważyć wydłużenie odstępu czasowego między podaniem insuliny a spożyciem posiłku, co może pomóc w lepszej kontroli poziomu glukozy we krwi.

Analogi szybko działające podaje się zazwyczaj kilka minut przed każdym posiłkiem. W przypadku problemów z uzyskaniem prawidłowych glikemii po śniadaniu, zaleca się, aby zwiększyć odstęp między insuliną a I śniadaniem, początkowo 15 minut, a następnie stopniowo wydłużając dystans czasowy nawet do 30 minut.

Czas podania szybko działającego analogu przed pozostałymi posiłkami w razie potrzeby wydłuża się do 10 minut.

Pamiętaj, że monitorowanie glikemii, dostosowywanie dawek insuliny oraz czasów ich podania powinno być indywidualizowane i najlepiej omawiane z lekarzem prowadzącym lub diabetologiem, aby dopasować terapię do własnych potrzeb i stylu życia. Ważne jest, aby znać nazwy insulin, które stosujesz, oraz ich specyfikacje w kontekście podania przed posiłkami, co ułatwi zarządzanie cukrzycą.

Czy chwilowa wysoka glikemia wpływa na nasz organizm ?

Największy wpływ na powikłania w cukrzycy mają długotrwale utrzymujące się hiperglikemie, a nie chwilowe „wyskokie” cukry. Nadmiar krążącego we krwi cukru przyłącza się do różnych cząsteczek białkowych i niekorzystnie je zmienia. Im wyższe jest to stężenie glukozy we krwi, tym ta reakcja zachodzi szybciej. W ten sposób w wyniku nadmiaru glukozy w nerkach, oczach czy komórkach nerwowych, niszczone są ich struktury. Podczas krótkotrwałych przecukrzeń ten proces może się rozpocząć, ale będzie odwracalny, jeśli glikemia szybko wróci do normy. 

Długotrwałe hiperglikemie prowadzą do uszkodzenia naczyń krwionośnych, co z kolei może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak retinopatia, neuropatia, nefropatia, choroba serca oraz choroby naczyń obwodowych. Dlatego ważne jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi poprzez regularne monitorowanie oraz stosowanie odpowiedniej diety i leczenia farmakologicznego. W przypadku cukrzycy istotne jest także regularne kontrolowanie poziomu cholesterolu oraz ciśnienia krwi, ponieważ te czynniki także mogą wpływać na rozwój powikłań.

Wraz z upowszechnianiem się systemów do ciągłego monitorowania glikemii, maleje znaczenie hemoglobiny glikowanej, jako parametru wyrównania cukrzycy, a wzrasta znaczenie nowego parametru, określanego jako czas w ciągu doby, jaki spędzamy w określonym dla nas zakresie docelowym. Wg aktualnych zaleceń Polskiego Towarzystwa diabetologicznego rekomendowany „time in range” dla poszczególnych grup pacjentów wygląda następująco:
• Dla osób z cukrzycą typu 1 i cukrzycą typu 2 – poniżej 25% czasu w hiperglikemii, określanej jako glikemie powyżej 180 mg/dl
• Dla seniorów – poniżej 10% czasu w hiperglikemii, określonej jako glikemia powyżej 250 mg/dl
• Kobiety w ciąży – poniżej 25% czasu w hiperglikemii, określonej jako glikemia powyżej 140 mg/dl
Systemy do ciągłego monitorowania glikemii pozawalają na indywidualne określenie zakresu docelowego dla każdego pacjenta.

Insulina bazalna w cukrzycy

Insulina bazalna jest rodzajem insuliny długodziałającej, która zapewnia stały poziom insuliny w organizmie przez długi okres czasu. W cukrzycy, insulina bazalna jest stosowana w celu kontrolowania poziomu glukozy we krwi między posiłkami i w nocy.

Osoby z cukrzycą typu 1 i niektóre osoby z cukrzycą typu 2 muszą przyjmować insulinę bazalną, aby utrzymać kontrolę nad swoim poziomem glukozy we krwi. Dawkowanie insuliny bazalnej jest dostosowywane indywidualnie do potrzeb pacjenta i może być zmieniane w zależności od zmian w stylu życia, diecie, aktywności fizycznej i innych czynników.

Insulina bazalna może być podawana za pomocą strzykawki, długodziałających wkładek do pomp insulinowych lub innych urządzeń do podawania insuliny. Ważne jest regularne monitorowanie poziomu glukozy we krwi i współpraca z lekarzem w celu dostosowania dawek insuliny bazalnej.

Poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) jest wskaźnikiem, który odzwierciedla średnie stężenie glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Jest to ważny parameter w monitorowaniu kontroli cukrzycy i ocenianiu skuteczności leczenia.

Insulina bazalna to rodzaj insuliny długodziałającej, która jest podawana pacjentom z cukrzycą typu 1 lub typu 2, aby zapewnić stałe pokrycie podstawowe w ciągu dnia. Insulina bazalna pomaga utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi między posiłkami i w nocy.

Związek między poziomem hemoglobiny glikowanej a insuliną bazalną polega na kontrolowaniu poziomu glukozy we krwi. Regularne monitorowanie poziomu HbA1c pozwala określić, czy terapia insuliny bazalnej jest skuteczna i czy pacjent utrzymuje odpowiedni poziom kontroli cukrzycy. Dlatego ważne jest, aby pacjent i lekarz regularnie monitorowali poziomy HbA1c i dostosowywali dawkę insuliny bazalnej, jeśli jest to konieczne, aby zapewnić optymalne wyniki leczenia.