W populacji ogólnej nie prowadzi się badań przesiewowych w celu identyfikacji osób predysponowanych do rozwoju cukrzycy typu 1.
Bardzo kosztowne badania genetyczne polegające na wykryciu profilu genetycznego sprzyjającego rozwojowi cukrzycy niestety nie dają odpowiedzi czy rzeczywiście do rozwoju tego schorzenia dojdzie w przyszłości.
W ciągu roku  na cukrzycę  typu 1 zapada kilka-kilkanaście osób na 100 tys. Najwięcej rozpoznań stwierdzano to tej pory w krajach skandynawskich.

W rodzinach, gdzie występuje cukrzyca typu 1 szczególnie u rodzeństwa ryzyko wystąpienia cukrzycy może nawet wynosić 10%. Jeżeli istnieje zgodność w układzie zgodności tkankowej HLA to ryzyko zachorowania sięga 50-80%.
Jeżeli u bliskich krewnych osoby z cukrzycą stwierdzi się obecność przeciwciał skierowanych przeciw antygenom wysp trzustkowych i dodatkowo już nieznaczny defekt wydzielania insuliny to umożliwia to prognozowanie rozwoju cukrzycy w ciągu następnych 5 lat z dużym prawdopodobieństwem (50-100%).
Dotychczas przeprowadzone badania kliniczne dotyczące zapobiegania chorobie w fazie przedcukrzycowej u osób predysponowanych nie dawały spodziewanego efektu.
Na etapie świeżo wykrytej cukrzycy typu 1 prowadzi się obecnie badania mające na celu zahamowanie niszczenia komórek B przez proces autoimmunologiczny, ich częściową regenerację oraz wydłużenia okresu” remisji”. Jednak wyniki badań w których stosowano terapię immunosupresyjną, modulacyjną układ immunologiczny (przeciwciała monoklonalne) czy wczesnego wprowadzania insuliny są jednak niejednoznaczne.
Ponieważ uważa się, że w rozwoju cukrzycy dużą rolę odgrywają czynniki środowiskowe zapobieganie u osób predysponowanych polegać może na zmniejszaniu ryzyka infekcji (ograniczenie kontaktu z patogenami), w miarę możliwości stosowanie karmienia naturalnego w okresie noworodkowym oraz podawanie noworodkom witamina D3 promowanie prozdrowotnego trybu życia.